Oruç Tutmanın Faydaları
Oruç tutmanın faydaları hem fiziksel hem de mânevî bakımdan pek çoktur. Oruç tutmanın sağlığa faydaları tıp uzmanları tarafından da kabul edilmektedir. Allahü Te’âlâ zararlı şeyleri emretmez. Her emrinde çeşitli hikmetler bulunmaktadır. Müslüman, orucu Allahü Te’âlâ’nın emri olduğu için, onun rızâsını kazanmak amacıyla tutar. Oruç ile kilo vermek, midesini rahatlatmak ve benzeri amaçlar taşımaz. Çünkü bunun farz bir ibâdet olduğunu, tutanlara çok sevap verileceğini, tutmayanların da büyük günah işlediğini bilir.
Ancak yine her Müslüman bilir ki oruç tutmanın fiziksel ve toplumsal bakımdan da birçok faydası vardır. Oruç tutan insan aç ve susuz olanların hâlinden daha iyi anlar ve daha duyarlı davranır.Ramazân-ı Şerifte sadaka ve infak gibi hayırları artırmak gerektiği bildirilmiştir. Müslüman hem bu emre uymaya çalıştığı hem de gün boyu aç-susuz kaldığı için muhtaç durumdaki kimselere karşı empati yapmaya başlar. İmkânı olduğu kadar onlara destek vermeye çalışır. Bu da toplumda yardımlaşma ve dayanışmayı güçlendirir.
Oruç Tutmanın Yararları
Orucun sağlığa faydaları üzerine bildireceğimiz tıbbî açıklamalar uzman görüşlerinden alınmıştır. Dînî açıklamaların kaynağı ise İslâm âlimlerinin kitaplarıdır.
- Oruç tutmak hücrelerin onarılmasını sağlar. Uzun süren açlık durumunda vücut, otofaji diye adlandırılan hücresel yenilenme sürecini başlatır. Bu işlem sayesinde hücreler parçalanarak yeniden yapılanır ve içerisindeki işe yaramayan ölü dokulardan kurtulur. Söz konusu durum Alzheimer ve kanser gibi rahatsızlıklara yakalanma riskini düşürür.
- Şeker hastalığına yakalanma ihtimalini de azaltır. İnsülin direncini kırar. Sağlıklı beslenme kurallarına uygun olarak oruç tutulduğunda kan şekeri seviyesi dengelenir. Ayrıca yapılan bir araştırma, orucun en önemli diyabet komplikasyonlarından olan böbrek hasarına karşı koruyucu olduğunu göstermiştir. (Fakat şeker hastalarının ‘oruç insülin direncine iyi geliyormuş’ diyerek doktoruna sormadan oruç tutmaktansa önce hekimine danışması ve sağlığını riske atmaması gerekir. Sahurda ve iftarda çok yemek ise kan şekerinin âniden yükselmesine yol açar. Buna dikkat etmelidir.)
- Orucun sağlığa yararları, dengeli ve yeterli beslenen kişilerde mutlaka ortaya çıkar. Hatta bu 1 aylık süreçte kilo vermek, forma girmek de mümkündür. Ancak sahurda ve iftarda aşırı yemek, gün içinde de hareket etmemek fazla kilolara ve diğer sağlık sorunlarına davetiye çıkarır. Burada orucun faydalarına kavuşmak için doğru bir beslenme programı uygulamanın şart olduğu vurgulanmak istenmiştir.)
- Oruç tutmanın cilde faydaları da mevcuttur. Böbrekler oruç sayesinde dinlenir ve bütün toksin (zararlı) maddeleri kendinden uzaklaştırır. Bunun etkisi cilde de yansır ve cilt daha diri görünür.
- Oruç tutmak iltihabı ve oksidatif stresi azaltır. Buna bağlı olarak obezite ve kanser gibi kronik hastalıkların önlenmesinde de etkilidir.
- Kalp sağlığının korunmasında da orucun önemli bir yeri vardır. İyi (HDL) kolesterolü artırıp kötü (LDL) kolesterolü minimize eder. Trigliserid oranının düşmesine de yardım ederek kalp-damar hastalıklarının engellenmesinde rol oynar. Adiponektin’in adlı hormonda artış meydana getirerek kalp krizi riskinden korunmaya yardım eder.
- Oruçlu, vücuda dinlenebilmesi için uygun bir ortam hazırlar. Oruç tutan bünye kendini kontrol ederek yenileme fırsatı bulur.
- Oruç tutmanın faydaları nelerdir? sorusuna bir diğer cevabımız, orucun zihinsel performansı artırmasıdır. Gün içinde bir şey yeyip içmeyeceğimizden dolayı vücudumuz metabolik faaliyetlere harcayacağı enerjiyi nörolojik faaliyetler için kullanır. Bu da daha iyi odaklanmaya, dikkatimizi bir konuya daha iyi vermemize, sinir hücrelerinin büyümesine katkıda bulunur.
- Vücuda direnç verir.
- Cilde canlılık ve parlaklık katar.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Oruç tutmanın bilimsel faydaları arasında, yaşlanma belirtilerini geciktirmesi de vardır.
- Oruç tutanlarda kortizon ve adrenalin hormonlarının kana karışması daha hızlı olur. Bu hormonlar kansere karşı kalkandır.
- Tansiyonu düşürür, kalbi rahatlatır, karaciğeri dinlendirir.
Oruç Zayıflatır mı?
Oruç tutmanın zayıflamaya faydaları da vardır. Oruç yağ yakımını hızlandırır, sindirim sistemini düzene sokarak kilo verme sürecine ivme kazandırır.
Orucun Mânevî Faydaları
- Oruç, fazîletleri saymakla bitmeyen bir ibâdettir. Buhârî’deki hadîs-i şerifte Allahü Te’âlâ’nın rızâsı için bir gün oruç tutan kimsenin, bu 1 günlük oruç nedeniyle Cehennem ateşinden 70 yıl uzak kalacağı bildirildi.
- Orucun sevâbı öteki ibâdetlerden daha çoktur. ‘Her iyiliğe en az 10 katından 700 katına kadar sevap verilir. Ancak oruca ne kadar mükâfatın verileceğini Allahü Teâlâ bilir.’ buyruldu.
- Taberânî’de; oruç tutana gözlerin görmemiş, kulakların işitmemiş ve kimsenin hatırına gelmemiş olan nîmetlerin nasîp olacağı yazılıdır.
- Oruç tutmak kişiye daha sabırlı ve hoşgörülü olmayı öğretir. Oruç tutan kimse daha tahammüllü bir insan olur, öfkesine ve nefsine hâkim olmak gibi güzel hasletler kazanır. Oruç kişinin nefsiyle cihâd etmesini sağlar.
- Orucun fazîletleri konusunda Taberânî ve ibni Mâce’de yazılı bir başka hadîs-i şerif, orucu vücudun zekâtı olarak bildirmektedir. Malın zekâtını vermek onun kirden korunmasını sağlar. Vücudun zekâtı olan oruç da onun hastalıklardan korunmasını sağlamaktadır.
- Oruç tutmanın faydası kendini irade üzerinde de gösterir. Oruç tutan kimsenin iradesi güçlenir, ibâdetlere ve hayır işlerine karşı daha istekli olur. Ayrıca uyuşturucu ve alkol gibi kötü alışkanlıklardan kurtulmaya vesîle olur.
- Oruç ibâdetlerin kapısıdır. İnanmayan bir kimse veya bir hayvan bir odaya hapsedilse ve aç-susuz bırakılsa oruç tutmuş sayılmaz. Orucun ne gibi faydaları vardır? sorusunun cevabı şükür, nefis terbiyesi ve sabır gibi özelliklerle de ilgilidir. Yani oruç sadece açlık ve susuzluk değildir.
- Sabrın yarısının oruç olduğu, îmânın yarısının da sabır olduğu bildirilmiştir. (Ebû Nuaym) Görülüyor ki oruç ile îmân ve sabır arasında güçlü bir ilişki vardır.
- Aç duran kimsenin anlayış kabiliyeti artar, basîreti açılır. Az yemek içimizin nurla dolmasını sağlar. Nefsi uysallaştırır. Gafleti giderir. Arzuları kırar. Kişinin sinirlerini zinde ve uyanık tutar. Bu da onun, âhiret kazancı için daha fazla çalışmasına imkân verir.